Kubańskie cygara – dlaczego są najlepsze na świecie?

Kiedy załoga Krzysztofa Kolumba przybyła do wybrzeży Kuby napotkała rdzennych mieszkańców wyspy, którzy podczas religijnych ceremonii palili tytoń zawinięty w liście kukurydzy. Początkowo Hiszpanie uznali to za pogański rytuał, jednak bardzo szybko przejęli ten zwyczaj i zabrali tytoń do ojczyzny. Z biegiem lat cygara stały się dobrem luksusowym. Tak rozpoczęła się kariera kubańskich cygar, które podbiły cały świat…

Miejscem narodzin współczesnych cygar jest Sewilla, gdzie cygara z kubańskiego tytoniu były produkowane od 1717 r. W 1821 r. hiszpański król Ferdynand VII wydał dekret zezwalający na samodzielną produkcję cygar na Kubie (ówczesnej hiszpańskiej kolonii). Wtedy też narodziła się legenda kubańskiego cygara, która trwa do dnia dzisiejszego… Spośród 400 mln sprzedawanych na świecie cygar jedna trzecia pochodzi z Hawany!

W uznaniu za ówczesny gest Ferdynanda VII Kubańczycy co roku dostarczali hiszpańskiemu władcy skrzynkę swoich najlepszych cygar. I co najciekawsze, nawet kubańska rewolucja nie zlikwidowała tej tradycji! Do dzisiejszego dnia komunistyczna Kuba każdego roku wysyła w prezencie królowi Hiszpanii skrzynkę najlepszych cygar!

Valle de Viñales – dolina, gdzie rośnie najlepszy tytoń na świecie

Tytoniowym zagłębiem Kuby jest prowincja Pinar del Río położona na północny zachód od Hawany. Z miejscowych plantacji pochodzi 70 % krajowej uprawy tytoniu. W malowniczej dolinie Valle de Viñales rośnie najlepszy tytoń na świecie, będący obiektem pożądania koneserów cygar od Londynu po Nowy Jork.

W okolicznym krajobrazie dominują mogoty – potężne wapienne ostańce o bardzo stromych zboczach i spłaszczonych wierzchołkach. Mogoty powstały w erze mezozoicznej, w epoce Jury, kiedy po Ziemi chodziły jeszcze dinozaury. Podobnie jak skały na pustyni w Arizonie, czy Ayers Rock w Australii, mogoty oparły się erozji i dziś są porośnięte bujną roślinnością. U ich stóp, aż po horyzont, rozciągają się pola z żyzną, czerwoną ziemią, gdzie uprawia się słynny kubański tytoń.

Niepowtarzalne widoki na mogoty i dolinę Viñales oferuje pobliski hotel Los Jazmines.

Dlaczego kubańskie cygara są najlepsze na świecie?

Pinar del Río zawsze była najmniej rozwiniętą prowincją Kuby, bo przez wiele lat rząd koncentrował się na rozwoju Hawany i wschodniej części kraju. Co prawda, celem Kubańskiej Rewolucji było zrównanie poziomu życia we wszystkich regionach kraju, ale gospodarka niedoboru i ciągły brak paliwa sprawia, że życie na prowincji nadal przypomina XIX wiek…

Z tego powodu w Valle de Viñales wszystkie prace wykonuje się ręcznie! Tytoń uprawiany jest tradycyjnymi metodami a najpopularniejszym środkiem transportu jest wóz sklecony z długich pni, ciągnięty przez bydło…

To prawdziwie ekologiczna plantacja! Nie stosuje się tu żadnej chemii, pestycydów ani sztucznych oprysków (z prozaicznej przyczyny – bo na Kubie ich po prostu nie ma!). Do tego żyzna, czerwona gleba, idealny klimat i ręczna uprawa oraz doświadczenie plantatorów. Oto tajemnica wyśmienitych kubańskich cygar, które mają niepowtarzalny smak i aromat…

Znane osobistości i cygara

Cygaro zawsze dodawało mężczyźnie męskości, dlatego wielcy i znani tego świata chętnie oddawali się tej luksusowej rozrywce.  Z miłości do kubańskich cygar słynął Winston Churchill, a jego ulubioną marka były Romeo y Julieta. Z cygarami Cohiba prawie nigdy nie rozstawali się Che Guevara czy Fidel Castro. Anegdota głosi, że prezydent John F. Kennedy, tuż przed wprowadzeniem embarga przeciw Kubie, polecił swojemu sekretarzowi zakupić zapas tysiąca pudełek swoich ulubionych kubańskich cygar H. Upmann!

Jak powstają kubańskie cygara?

Proces produkcji kubańskich cygar to cały rytuał, który może trwać nawet 5 lat i składa się z kilku etapów:  uprawy, zbioru liści, suszenia, fermentacji, mieszania i leżakowania.

Produkcja cygar rozpoczyna się od przygotowania odpowiednio wilgotnej gleby pod wsadzenie maleńkich nasion tytoniu o wielkości 0,5 mm. Prace rozpoczynają się w sierpniu i trwają ok. 45 dni. Po kolejnych 6 tygodniach najlepsze sadzonki przenoszone są na plantację, gdzie tytoń dojrzewa przez 3-5 miesięcy osiągając wysokość 1,5 m.  Niestety nie miałam okazji zobaczyć plantacji tytoniowych liści, bo w listopadzie pola były jeszcze puste. 

Kiedy liście staną się aromatyczne następuje proces zbierania i nawlekania na druty. Kolejny etap to suszenie liści, które odbywa się w strzelistych, krytych strzechą casas de tabaco, gdzie obieg i wilgotność powietrza jest regulowana w naturalny sposób. Liście wiesza się na różnej wysokości, a z tych zawieszonych najwyżej powstają najlepsze cygara. 

Suszenie trwa ok. 2-3 miesiące. Sekretem prawidłowo wysuszonych liści jest zachowanie ok. 18 % wody w ich składzie. Dzięki temu liść nie jest ani kruchy ani łamliwy, a po zagięciu wraca do poprzedniego kształtu.

Pora na fermentację, do której wykorzystuje się wyłącznie wodę, bez żadnych aromatów ani sztucznych dodatków (których na Kubie jak zwykle nie ma). Kolejnym etapem jest selekcja i podział liści. Za dobór mieszanki liści do cygara i jego smak odpowiada tzw. Master Blender.

Kiedy mieszanka jest już gotowa – czas na zwijanie liści. Legenda głosi, że kubańskie cygara zwijają piękne Kubanki na swoich spoconych udach… Niestety to tylko piękna legenda :) Mistrzem tej żmudnej pracy jest tzw. Roller Master. 

Budowa cygara

Ręcznie robione cygara (long filler) składają się z trzech elementów: zasadnicza część cygara, czyli mieszanka mocno zwiniętych liści, stanowiąca o smaku i mocy cygara, to filler (wkładka). Kolejna warstwa to binder (zawijacz), nadający kształt. Ostatnia warstwa to wrapper (pokrywa) – specjalnie wyselekcjonowany najwyższej jakości liść nadający piękne wykończenie cygara. Jeszcze tylko doklejenie kapturka, dzięki czemu cygaro się nie rozwinie, oraz pierścienia z logo firmy  – i już można delektować się aromatem wyśmienitego cygara.

(pl.wikipedia.org)

Niestety w komunistycznej Kubie farmerzy mają obowiązek 90% swoich zbiorów przekazać państwu. Tytoń trafia do państwowych fabryk, gdzie wytwarza się marki znane na całym świecie. Do najlepszych i najdroższych cygar należą ekskluzywne cygara marki Cohiba, ulubione cygara Fidela Castro.

Pozostałe 10% rolnicy wykorzystują do chałupniczej produkcji cygar – na własny użytek i sprzedaż dla turystów. Cygara najlepiej przechowywać w cedrowych pudełkach, które zatrzymują wilgoć i pogłębiają aromat. 

Gdzie kupić oryginalne markowe cygaro?

Jeśli chcecie przywieźć z Kuby prawdziwe markowe cygaro warto je kupić w oficjalnych, państwowych sklepach, bo znakomite podróbki bardzo trudno odróżnić od oryginału. Gwarancją jakości nie są nawet opakowania ani etykiety! Podrobione produkty znanych marek wykonane są z wątpliwej jakości tytoniu a nawet ze zwiniętych liści bananowca.

Co ciekawe, jedynym krajem na świecie, gdzie nie można kupić kubańskich cygar (podobnie jak marki rumu Havana Club) są Stany Zjednoczone – ma to związek z amerykańskim embargo nałożonym na Kubę w 1961 r. , które trwa do dziś.

Mural de la Prehistoria

4 km na zachód od doliny Viñales, na wapiennej Dos Hermanos Mogote (Dwóch Braci) znajduje się gigantyczny Mural de la Prehistoria, wykonane w latach 60-tych XX w. na zlecenie Fidela Castro i Kubańskiej Narodowej Akademii Nauk. Malowidło, które powstawało przez 5 lat, stworzyło 15 artystów pod nadzorem Lovigilda Gonzalesa, ucznia Diega Rivery, wybitnego meksykańskiego malarza. Gdyby ktoś miał wątpliwości –  gigantyczny mural przedstawia ewolucję człowieka, począwszy od ameby i człowieka pierwotnego aż do ostatniego ogniwa rozwoju, jakim jest… Człowiek Socjalizmu :)

Najlepsza Piña Colada

Tuż przy muralu znajduje się niepozorna drewniana budka, w której wypijecie najlepszą Piña Coladę! Jej sława niesie się chyba po całej Kubie, bo do budki ustawia się spora kolejka. Przyglądam się jak barman precyzyjnie odmierza wszystkie składniki, po czym stawia na barze butelkę białego rumu Havana Club. Oto klucz do sukcesu – każdy sam, według uznania, uzupełnia swoją bazę drinka alkoholem :) (O kubańskim rumie i kultowych drinkach pisałam TUTAJ)

Indiańska Jaskinia

Wśród wapiennych ostańców znajdują się liczne jaskinie krasowe z przepięknymi stalaktytami i stalagmitami. Ja miałam okazję zobaczyć Cuevo del Indio (Jaskinię Indiańską), położoną na północ od Vinales i odkrytą na nowo w 1920 r. Miejscowe plemiona Indian Guanahatabey chroniły się tutaj podczas hiszpańskiej konkwisty. By podziwiać różnorodne formacje skalne oraz naskalne malowidła najlepiej wybrać się na przejażdżkę łodzią po jaskini. Krętym tunelem podąża się coraz niżej, do podziemnej rzeki i miejsca z którego odpływają łodzie. Widoki rzeczywiście są warte zobaczenia, jednak największe wrażenie zrobił na mnie moment wypłynięcia z jaskini przez wąską szczelinę, kiedy moim oczom ukazała się bujna roślinność zwisająca z okolicznych skał.

W 1999 r. krajobraz kulturowy Valle de Viñales został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.